CRIIRAD
471 pne. Wiktor Hugo
26000 WALENCJA
Tel: 04 75 41 82 50
Fax: 04 75 81 26 48
E-mail:
komunikacja@criirad.org Strona WWW:
www.criirad.orgINFORMACJE O CRIIRAD:
PÓŹNE ODKRYCIE PROBLEMU PROJEKTOWEGO EPR
Listopadowe 3 2009
CRIIRAD wzywa do powołania komisji śledczej w sprawie warunków zezwolenia dla Flamanville EPR.
W poniedziałek 2 listopada 2009 r. brytyjskie [1], fińskie [2] i francuskie (ASN) władze ds. bezpieczeństwa jądrowego opublikowały wspólne oświadczenie wskazujące na poważną wadę projektową EPR, europejskiego reaktora wodnego ciśnieniowego.
Wada ta dotyczy systemu kontrolno-decyzyjnego, zespołu sprzętu i sprzętu komputerowego regulującego pracę reaktora. Okazuje się, że system sterowania w normalnej pracy jest połączony w bardzo złożony sposób z systemem, który musi przejąć kontrolę w przypadku awarii. Dlatego awaria systemu operacyjnego podczas normalnej pracy może wpłynąć na system zapasowy i uniemożliwić mu pełnienie swojej roli.
Niezależność systemu rezerwowego od systemu, którego awarię musi kompensować, jest podstawowym warunkiem bezpieczeństwa. Jest to niemal rażąca wada projektowa, tym bardziej niezrozumiała, że dotyczy systemu dowodzenia i kontroli, głównego elementu bezpieczeństwa, który przedstawiciel ASN określa jako kręgosłup obiektu.
PYTANIE: Jak to się dzieje, że to odkrycie następuje tak późno?
Na terenie Olkiluoto w Finlandii budowa rozpoczęła się w 2005 roku; we Flamanville, w departamencie Manche, prace rozpoczęto w 2006 r. (jeszcze przed opublikowaniem w 2007 r. dekretu zezwalającego). Gdy reaktor jądrowy jest w trakcie budowy, oznacza to, że przeprowadzono badania bezpieczeństwa i uznano, że projekt instalacji jest wystarczająco bezpieczny, aby uzyskać pozwolenie na budowę. Jak to więc możliwe, że poważna usterka głównego elementu wyposażenia – „kręgosłupa instalacji” według ASN – mogła się prześlizgnąć?
W rzeczywistości wszystkie francuskie organizacje [3] odpowiedzialne za oceny i inspekcje związane z bezpieczeństwem reaktora EPR dały zielone światło projektowi przedstawionemu jako znaczący postęp w zakresie zmniejszania ryzyka wypadków! Jest tak w szczególności w przypadku Urzędu ds. Bezpieczeństwa Jądrowego (ASN), który interweniował podczas całego procesu opracowywania EPR i udzielania zezwoleń.
Należy przypomnieć, że „wzmocnione cele bezpieczeństwa” zostały ustalone w 1993 r. przez ASN i jego niemiecki odpowiednik;
Należy przypomnieć, że w 2004 r. na podstawie przeglądu przeprowadzonego przez ASN przy wsparciu komitetu doradczego ds. reaktorów jądrowych władze publiczne stwierdziły, że uważają, że wybrane opcje bezpieczeństwa spełniają cel poprawy bezpieczeństwa.
Przypomnijmy, że w dniu 8 grudnia 2006 r., po analizie działań podjętych w celu zapobieżenia zagrożeniu awarią, międzyresortowa komisja ds. obiektów jądrowych pozytywnie zaopiniowała projekt budowy reaktora Flamanville EPR.
Przypomnijmy, że 16 lutego 2007 roku ASN pozytywnie zaopiniował projekt na podstawie przeglądu technicznego przeprowadzonego w latach 2002-2006 równolegle z przygotowaniem raportu bezpieczeństwa przez AREVA i EDF.
Przypomnijmy, że w opinii ASN nie ma żadnych zastrzeżeń, a wręcz przeciwnie, podkreśla się, że Flamanville EPR „korzystał ze znacznie szerszego i bardziej dogłębnego badania niż poprzednio przeprowadzonego na reaktorach jądrowych”.
PRZYPOMNIENIE CHRONOLOGICZNE
Badanie akt EPR przez organy kontrolne trwało zatem latami, a zezwolenie na utworzenie zostało wydane dekretem z dnia 10 kwietnia 2007 r. [4] na podstawie pozytywnego wyniku tych różnych ekspertyz. Jak to się więc dzieje, że problem jest naświetlany tak późno, a być może nawet z inicjatywy brytyjskiego organu ds. bezpieczeństwa jądrowego.
CRIIRAD wnosi o powołanie komisji śledczej w celu ustalenia, dlaczego żadne z badań przeprowadzonych przez francuskich ekspertów nie umożliwiło zidentyfikowania rażącej wady konstrukcyjnej, która dotyczy ponadto istotnego elementu instalacji.
Konieczne jest ponowne zbadanie badań bezpieczeństwa systemu kontrolno-decyzyjnego, które pojawiły się w aktach zatwierdzonych przez organy kontrolne. Ustal, dlaczego usterka nie została zidentyfikowana. Czy jest to problem kompetencji, metodologii, procedury? Czy ze względów ekonomicznych wywierano presję na ASN w celu uzyskania pozytywnej opinii poprzez odkładanie w czasie rozwiązania problemów?
Czy reaktor ma inne wady konstrukcyjne zagrażające jego bezpieczeństwu? Czy należy powierzyć zewnętrznym ekspertom ponowne, wyczerpujące badanie elementów bezpieczeństwa, aby sprawdzić, czy nie przeoczono innych wad konstrukcyjnych?
Co więcej, wspólna deklaracja brytyjskich, fińskich i francuskich organów ds. bezpieczeństwa jądrowego sugeruje, że wykryły one problem jednocześnie i każdy z osobna. Wydaje się to mało prawdopodobne iw każdym razie należy to zweryfikować na podstawie szczegółowej chronologii wiedzy fachowej i wymiany między różnymi organizacjami. Gdy w oświadczeniu stwierdza się, że „brytyjski Urząd ds. Bezpieczeństwa Jądrowego (HSE/ND), francuski Urząd ds. Bezpieczeństwa Jądrowego (ASN) i fiński Urząd ds. Bezpieczeństwa Jądrowego (STUK) dokonują obecnie przeglądu bezpieczeństwa reaktora należy pamiętać, że ASN miał wykonać te prace przed wydaniem zezwolenia na budowę przez władze francuskie w 2007 r., podczas gdy brytyjski organ ds. EPR w Wielkiej Brytanii.
szczególna odpowiedzialność firmy AREVA.
Pytania dotyczące skuteczności kontroli nie zwalniają projektanta EPR, firmy AREVA, z odpowiedzialności za własną odpowiedzialność. W swojej „aktualizacji komunikatu organów ds. bezpieczeństwa” grupa AREVA stwierdza: „Bezpieczeństwo reaktora EPR nie jest kwestionowane, a AREVA obecnie współpracuje z władzami każdego kraju w celu wprowadzenia dostosowań spełniających lokalne wymagania . Jest to rażący akt złej woli: wadliwa konstrukcja systemu bezpieczeństwa reaktora nie wynika z dostosowania do lokalnych wymagań. Jest to kluczowy element dla bezpieczeństwa instalacji. Jako dowód ponadto fakt, że władze bezpieczeństwa jądrowego trzech państw uznały za konieczne złożenie wspólnego publicznego oświadczenia w tej sprawie. Komisja śledcza musi też zadbać o to, by AREVA potraktowała problem poważniej, niż wynikałoby to z jej publicznych oświadczeń. Jak podkreśla AREVA w swoim komunikacie prasowym, EPR jest obecnie najpotężniejszym reaktorem na świecie (a przynajmniej takim będzie po uruchomieniu). Wady konstrukcyjne w elementach krytycznych dla bezpieczeństwa są niedopuszczalne.
[1] W Zjednoczonym Królestwie organem ds. bezpieczeństwa jądrowego jest ND-HSE (Nuclear Directorate of the Health and Safety Executive).
[2] W Finlandii organem ds. bezpieczeństwa jądrowego jest STUK (fiński urząd ds. promieniowania i bezpieczeństwa jądrowego).
[3] Oprócz ASN wymieńmy stałą grupę rzeczoznawców ds. reaktorów jądrowych, instytut ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego (IRSN) oraz międzyresortową komisję ds. obiektów jądrowych.
[4] Dekret nr 2007-534 z dnia 10 kwietnia 2007 r. zezwalający na utworzenie podstawowej instalacji jądrowej Flamanville 3, składającej się z reaktora jądrowego typu EPR, na terenie Flamanville (Manche)
[1] Dyrekcja Jądrowa (ND) Urzędu ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa (HSE)
Powiązane dokumenty:
Wspólna deklaracja Władz Bezpieczeństwa Jądrowego (plik pdf)
Komunikat prasowy Areva z dnia 2 (plik pdf)
Dekret nr 2007-534 zezwalający na utworzenie Flamanville EPR (plik pdf)
Opinia ASN Opinia nr 2007-AV-0016 Urzędu Bezpieczeństwa Jądrowego z dnia 16 lutego 2007 r. (plik pdf)
Kilka znaczników chronologicznych
KONTAKT: CRIIRAD: 04 75 41 82 50
E-mail:
komunikacja@criirad.orgbardzo serdecznie,
Zespół CRIIRAD
